(67) Allah-u Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“Sana hayzdan soruyorlar. De ki; O bir eziyettir! Hayz halinde kadınlardan çekilin ve temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın! Temizlendikleri zaman Allah’ın emrettiği yerden onlara varın…”
Bakara Suresi 222
Genelde hayz çağı, on iki ile elli yaş arasıdır. Bazı kadınlar on ikiden daha erken hayz olurken diğer bazıları da elliden daha geç hayzdan kesilebilir. Bu daha ziyade kadının yaşadığı coğrafya ve ırka bağlıdır.
Bazı âlimler hayzın başlama ve kesilme müddeti hakkında şu yaşta başlar şu yaşta kesilir gibi sınırlayıcı görüşler ileri sürmüşseler de doğru olan hayzın başlama ve kesilmesinin tahdit edilmiş bir sınırı yoktur. Allah ve Rasulü hayzın başlamasını ve kesilmesini her hangi bir yaşla sınırlamamıştır. Yukarıda ifade edilen:
“Genelde hayz çağı, on iki ile elli yaş arasıdır,” sözü çoğu kadınların halini açıklar bir ifadedir. O çağ istisnasız her kadın için kesin hayz çağıdır anlamında değildir. Dolayısıyla kız çocuğu ne zaman kanı görürse o çocuk buluğ çağına gelmiştir, kadın için cari hükümler onun için de cari olmaya başlamıştır.
Âlimler kadının her ay mutat olarak gördüğü hayz günlerinde ihtilaf etmiştir. Bazısına göre hayzın en az müddeti bir gün bir gecedir. Diğer bazısı onun en azı üç gün üç gecedir demiştir, diğer bazısı daha farklı bir şey söylemiştir. Hayzın en fazlası için de yukarıdakine benzer değişik ifadeler söylemişlerdir. Bunlar içerisinde en doğrusu İbnu’l-Münzir’in de naklettiği gibi onun azı ve çoğu için herhangi bir zaman tahdidin bulunmamasıdır.
Genelde ve çoğunlukla kadın hamile olduğu zaman hayz kanı kesilir. Âlimler: Kadının hamileliği hayz kanının kesilmesiyle anlaşılır demektedirler.
Buna rağmen hamile, doğuma iki yahut üç gün kala talkla beraber kanı görürse bu kan hayz kanı değildir, aksine o, nifas kanıdır.
Talk: Doğum sancısı manasına gelen bir tabirdir, bazen doğum suyu manasına da kullanıldığı olur.
Hamile, kanı doğuma epeyce bir zaman varken yahut doğuma az bir zaman kalmışken talksız görürse o kan nifas kanı değildir. Âlimler bu kan hakkında ihtilaf etmişlerdir. Bazılarına göre bu kan hayz kanıdır, onun için hayzın hükümleri caridir. Diğer bazılarına göre bu kan bünye bozukluğundan oluşan fasit kandır dolayısıyla onun için hayzın hükümleri cari olmaz. Bu durumdaki kadın için tuhur hükümleri caridir.
(68) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Fatıma bin Hubeyş istihaze oluyordu, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ona şöyle buyurdu:
“Hayız kanı siyah renkli bir kandır (kadınlar tarafından) bilinir. Gelen kan hayız kanı ise namazdan geri dur; öyle değilse abdest al ve namazını kıl!”
İbni Hibban 1348, Ebu Davud 286, Nesei 360, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/420, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 189
(69) Ümmü Alkame (Rahmetullahi Aleyh) şöyle dedi:
“Kadınlar, mü’minlerin annesi Aişe (Radiyallahu Anha)’ya üzerinde hayız kanından sarı leke bulunan pamukları bir bez parçasının içerisinde gönderiyor ve onunla namaz kılınabilir mi? diye soruyorlardı. Aişe (Radiyallahu Anha) onlara:
−Beyaz suyu görene kadar acele etmeyin! diyordu. Mü’minlerin annesi bu ifadesiyle, kadınların hayızdan temizlenmelerini kast ediyordu.”
Malik 1/59/97, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 198
(70) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), temizlendikten sonra şüpheye düşürücü bir şey gören kadın hakkında şöyle buyurdu:
“O ancak damar veya damarlar kanıdır.”
İbni Mace 646, Ebu Davud 293
(71) Muâze şöyle (Rahmetullahi Aleyh) dedi:
“Bir kadın, Aişe (Radiyallahu Anha)’ya:
−Hayızlı kadın kılamadığı namazları kaza eder mi? diye sordu. Bunun üzerine Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
−Sen Haruralı mısın? Biz Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanında hayız olurduk namazı kaza etmezdik ve onu kaza etmekle de emrolunmazdık!”
İbnu’l-Carud 101, Buhari 416, Müslim 335/67, Ebu Avane 1/324, Ebu Davud 262, Nesei 380, Tirmizi 130, Darimi 1/233, İbni Mace 631, İbni Hibban 1349, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/231, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 200
(72) Muâze şöyle (Rahmetullahi Aleyh) dedi:
Aişe (Radiyallahu Anha)’ya:
Hayzlıya ne oluyor da orucu kaza ediyor ama namazı kaza etmiyor? dedim. Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
−Sen Haruradan mısın? Ben:
−Haruradan değilim! Fakat öğrenmek istiyorum, dedim. Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
−Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in kadınları hayz oluyordu. Orucu kaza etmekle emroluyor, fakat namazı kaza etmekle emrolunmuyorduk!”
Müslim 335/69, Ebu Avane 941, 942, İbnu’l-Carud 101, İbnu’l-Münzir 782, Abdurrezzak 1277, Ahmed bin Hanbel Müsned 5/231
(73) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Ben Mekke’ye hayızlı olduğum halde geldim. Kabe’yi ve Safa ile Merve arasını tavaf edemedim! Ben bu halimi Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e şikayet ettim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de şöyle buyurdu:
−“Hacıların yaptığı amelleri sen de yap! Ancak tuhura/temizliğe erinceye kadar beyti tavaf etme!”
Buhari 1573, Müslim 1211/119, 120, Ebu Davud 1782, Nesei 2762, Tirmizi 945, Darimi 2/44, İbni Mace 2963, Tayalisi 1413, 1507, Ahmed bin Hanbel Müsned, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 191
(74) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Hayızlı iken bizden birinin kucağına Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) başını kor ve Kur’an okurdu.”
Müslim 301/15, Buhari 399, Ebu Avane 1/313, Ebu Davud 260, Nesei 273, İbni Mace 634, İbni Hibban 798, Beyhaki 1/312, Begavi 319, Humeydi 169, Abdurrezzak 1252, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/148
(75) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), ben hücremde iken mescidden başını bana yaklaştırırdı da ben hayızlı olduğum halde onun başını yıkar ve tarardım.”
İbnu’l-Carud 104, Buhari 400, Müslim 297/9, Ebu Avane 1/312, Nesei 385, İbni Mace 633, İbni Hibban 1359, Darimi 1/246, Malik 1/60, Begavi 317, Abdurrezzak 1247, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/32
(76) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), bir gün ben hayız olduğum halde bana şöyle buyurdu:
“Seccadeyi bana ver.”
Ben:
−Hayzlıyım! dedim. Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de şöyle buyurdu:
−“Hayız senin elinde değildir!”
İbnu’l-Carud 102, Müslim 299/13, Ebu Avane 1/313, Ebu Davud 261, Nesei 271, Tirmizi 134, Darimi 1/97, İbni Mace 632, İbni Hibban 1356, Begavi 320, Tayalisi 1430, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/45, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 194
(77) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Ben hayızlı iken bir şey içer sonra onu Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e uzatırdım. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de ağzını benim ağzımın değdiği yere kor ve öyle içerdi. Yine ben hayızlı olduğum halde bir kemiğin etini ısırır sonra onu Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e uzatırdım. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de benim ağzımın değdiği yerden ısırırdı.”
Müslim 300/14, Ebu Avane 1/311, Ebu Davud 259, Nesei 1/149, 190, Darimi 1/246, İbni Mace 643, İbni Hibban 1293, İbni Huzeyme 110, Tayalisi 1514, Begavi 321, Abdurrezzak 388, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/192
(78) Ümmi Atiyye (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), Ramazan ve Kurban Bayramı günlerinde evlenmemiş kızları, hayızlı genç kadınları, perde ehli kadınları musallaya çıkarmamızı bize emrederdi. Hayızlı kadınlar namazdan uzak durur, hayrı ve Müslümanların dualarını müşahede ederler dedi. Ben:
−Ya Rasulallah! Herhangi birimizin cilbabı olmayabiliyor, dedim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
−“Din kardeşi kendinin cilbabından birini ona giydirsin!”
Müslim 890/12, Buhari 936, Ebu Davud 1136, Nesei 1557, İbni Mace 1307, Darimi 1/377, Ahmed bin Hanbel Müsned 5/8485, İbni Hibban 2816
(79) Enes (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
Yahudiler bir kadın hayz olduğu zaman, artık onunla temizlenene kadar beraber yemek yemezler ve evlerde onlarla bir araya gelmezlerdi! Sahabeler hayz hususunu Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e sordular. Bunun üzerine, Allah-u Teâlâ Bakara Suresi 222. ayetini indirdi:
“Sana hayzdan soruyorlar. De ki; O bir eziyettir! Hayz halinde kadınlardan çekilin, temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın! Temizlendikleri zaman Allah’ın emrettiği yerden onlara varın…”
Bunu üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
−“Cima dışında her şeyi yapabilirsiniz!”
Bu, Yahudilere ulaştığında:
−Bu zat, bizim işimizden terk ettiği her şeyi sırf bize muhalefet olsun diye terk ediyor! dediler...”
Müslim 302/16, Ebu Avane 1/311, Ebu Davud 258, Nesei 3672, Tirmizi 2977, İbni Mace 644, İbni Hibban 1362, Tayalisi 2052, Beyhaki 1/313, Begavi 314, Ahmed bin Hanbel Müsned 3/131, 246
(80) Aişe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Hayız olduğum vakit Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana emreder ben de izarımı bağlardım. Sonra benimle mübaşeret ederdi.”
İbnu’l-Carud 106, Buhari 400, Müslim 293, Ebu Avane 1/309, Ebu Davud 268, Nesei 284, Tirmizi 132, Darimi 1/244, İbni Mace 636, İbni Hibban 1365, Abdurrezzak 1237, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/55
(81) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Kim kâhine gelir ve onun söylediklerini doğrulayıp tasdik ederse yahut kadına arkasından gelirse (yani ters ilişkiye girerse) veya kadına hayızlı olduğu halde gelirse (cinsel ilişkiye girerse), o kimse Muhammed’e Allah’ın indirdiğinden (İslam Dininden) beri olmuştur!”
İbnu’l-Carud 107, Ebu Davud 3904, Tirmizi 135, Darimi 1/259, İbni Mace 639, Ahmed bin Hanbel Müsned 2/408, 476
(82) Esma (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
Elbiseye isabet eden hayız kanının hükmü Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e soruldu. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de şöyle buyurdu:
“Onun üzerine su döküp parmak uçları ve tırnaklarla ovalayıp yıka, sonra o elbiseyle namaz kıl!”
İbnu’l-Carud 120, Buhari 406, Müslim 291/, Malik 1/60, Ebu Avane 1/206, Ebu Davud 360, Nesei 1/155, Tirmizi 138, Darimi 1/239, İbni Mace 629, Ahmed bin Hanbel Müsned 6/345, Albânî İrvau’l-Ğalil Fi Tahrici Ehadisi Menari’s-Sebil 165